Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος*
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Η κοσμοθεωρία του Πούτιν βασίζεται σε μια ψευδαίσθηση, αλλά η εμπειρία του παρελθόντος(Αμπχαζία-νότια Οσσετία- Κριμαία- Ντονμπάς-Υπερδνειστερία ) τον κάνει να ελπίζει ότι πολλές φορές οι αναποφάσιστες ΗΠΑ θα τις “εξαγοράσει” και θα τον ικανοποιήσουν σε βάρος της Ουκρανίας. Παρά την συνομιλία Μπάιντεν-Πούτιν στις 7 Δεκεμβρίου δεν υπάρχει αποκλιμάκωση στο Ρωσο-Ουκρανικό μέτωπο και η Ρωσία συνεχίζει τους στρατιωτικούς ελιγμούς, και την ανάπτυξη μηχανοκίνητων και τεθωρακισμένων τμημάτων έναντι χερσαίου Ουκρανικού χώρου ως και παράλληλα την ανάπτυξη πλοίων και πεζοναυτών σε Μαύρη Θάλασσα και Αζοφική έναντι Ουκρανικών λιμανιών, εντείνει την απύθμενα επιθετική ρητορική του για «απειλές που προέρχονται από την Ουκρανία» ως και το περί «το αναπόφευκτο του πολέμου”. Ο Πούτιν θεωρεί το Κίεβο, ως ένα τίποτα ,και βασίζει όλη την επιχειρηματολογία, παραπληροφόρηση και προπαγάνδα στο κείμενο/άρθρο της 12ης Ιουλίου 2021, με το οποίο ετσιθελικά “ενιαιοποιεί” την χώρα του, με την Ουκρανία και τη Λευκορωσία (και το οποίο δυστυχώς ελάχιστοι διάβασαν στη Δύση και φυσικά και στην χώρα μας) .
Αναλυτές της γνωστής επιχειρηματικής εφημερίδας Vzglyad, που συνήθως εκφράζει απόψεις του Κρεμλίνου, με σκληρή γλώσσας απειλούν ανοιχτά ότι εάν η Ουκρανία δεν σταματήσει να παραβιάζει τις συμφωνίες του Μινσκ της περιόδου 2014-2015 οι ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας ως και αυτές που προέρχονται από τις κατεχόμενες «δημοκρατίες του Ντονμπάς» , δηλαδή από το Ντόνετσκ και το Λουκάνσκ θα αντεπιτεθούν και θα καταλάβουν νέα τμήματα της Ουκρανικής εδαφικήςεπικράτειας.(πχνα προωθηθούν προς Χάρκοβο, Πολτάβα, Κραματόρσκ, Σλαβιάνσκ, Μικολάεφ, Κέρσον κλπ)
Στο μεταξύ η Ρωσία τερμάτισε την ισχύουσα παρακολούθηση-επιτήρηση των συνόρων της από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), ενέργεια που χαρακτηρίζεται ως δεδομένη παραβίαση των πρωτοκόλλων του Μινσκ. Η εισβολή της Ρωσίας στην ανατολική Ουκρανία ξεκίνησε το 2014 μετά την κατάληψη-προσάρτηση της Κριμαίας, αλλά από τότε έχει μετεξελιχθεί σε εχθροπραξίες χαμηλότερου συμβατικού επιπέδου ,επί στατικού πεδίου., τα τελευταία έξι χρόνια. Σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης του Κρεμλίνου, το αποτέλεσμα οποιασδήποτε Ρωσικής επίθεσης θα είναι η προσάρτηση όλων εκείνων των τμημάτων του Ντονμπάς που εξακολουθούν να βρίσκονται υπό Ουκρανικό έλεγχο, με κύριο στόχο να επεκταθούν τα χερσαία σύνορα των μη αναγνωρισμένων δημοκρατιών. Επιπλέον, οι Ρώσοι απειλούν με άμεση επέμβαση αποτέλεσμα της οποίας θα είναι τα υπολείμματα του Ουκρανικού στόλου, της αεροπορίας, της αεράμυνας και των τεθωρακισμένων δυνάμεων ,με απώτερο στόχο να επιφέρουν ένα συντριπτικό πλήγμα στο Κίεβο.Ορισμένοι Ουκρανοί εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι η επίδειξη δύναμης ως και η απειλή χρήσης της είναι μόνο ένα μέσο για να εξαναγκάσει τη Δύση να διαπραγματευτεί με όρους ευνοϊκούς για το Κρεμλίνο. Ειδικότερα, αυτή τη γνώμη εκφράζει ο επικεφαλής του Κέντρου Αμυντικών Μεταρρυθμίσεων Αλεξάντερ Ντανίλιουκ ο οποίος πιστεύει ότι ο Πούτιν προσπαθεί να αποκομίσει νέες παραχωρήσεις από τις Ηνωμένες Πολιτείες και να επιτύχει «αποκλιμάκωση μέσω κλιμάκωσης». Πράγματι, το Κρεμλίνο έχει χρησιμοποιήσει τέτοιες τακτικές στο παρελθόν, «ανεβάζοντας τα διακυβεύματα» σκόπιμα ,για να τραβήξει την προσοχή και στη συνέχεια υπαγορεύοντας τους όρους του στους αντιπάλους του και στον υπόλοιποκόσμο. κόσμο. Το ίδιο σκηνικό εφαρμόζεται και αυτή τη φορά. Την 1η Δεκεμβρίου, ο Βλαντιμίρ Πούτιν άρχισε να θέτει ωμά τους όρους του, απαιτώντας ουσιαστικές διαπραγματεύσεις για να συμφωνηθούν ξεκάθαρες (!)νομικές εγγυήσεις κατά της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά (Ουκρανια,Γεωργία) . Δηλαδή με το γνωστό τρόπο των εκβιασμών και των παρατεταμένων ψυχολογικών, υβριδικών ως και παραπληροφορικών επιχειρήσεων ,επιδιώκει να καταστεί ο τροχονόμος του ΝΑΤΟ.(δηλαδή να ελέγχει ποοις γίνεται ή όχι αποδεκτός στην Ατλαντική Συμμαχία)Για παράδειγμα, ο υπουργός εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν από τις Βρυξέλλες, τη Ρίγα, τη Στοκχόλμη και το Λίβερπουλ προειδοποιούσε ότι οποιαδήποτε νέα επιθετικότητα του Κρεμλίνου θα οδηγούσε σε σοβαρές συνέπειες και επιπτώσεις για τη Ρωσία, ενώ ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ απέρριψε το δικαίωμα της Ρωσίας να υπαγορεύει όρους: «Η Ρωσία δεν έχει βέτο. Η Ρωσία δεν έχει λόγο. Και η Ρωσία δεν έχει δικαίωμα να δημιουργήσει μια σφαίρα επιρροής, προσπαθώντας να ελέγξει τους γείτονές της». Δεν είναι σαφές ποιο θα είναι το αποτέλεσμα. Υπήρξαν ενδείξεις ότι κάποιοι στην κυβέρνηση Μπάιντεν μπορεί να επιθυμούν να εξαγοράσουν τη Ρωσία, ενδεχομένως συμφωνώντας στην εφαρμογή των πρωτοκόλλων του Μινσκ, που επέβαλε η Ρωσία στην Ουκρανία υπό την κάννη του όπλου στο Νοζοασόφσκ, στο Ιλοβάις και στο Ντμπέλτσεβο. Άλλοι υιοθετούν μια πιο σκληρή γραμμή. Και όμως αυτό το πρότυπο Ρωσικής συμπεριφοράς πρέπει να γίνει κατανοητό. Τι κρύβεται πίσω από την κατά καιρούς επαναλαμβανόμενη στάση του Πούτιν; Είναι σημαντικό να αντιληφθούμε ότι παρά την Μοσχοβίτικη αφθονία της αντιαμερικανικής ρητορικής, τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική πολιτική της Ρωσίας είναι εξαιρετικά Αμερικανοκεντρική. Οι Ρώσοι δεν υπολογίζουν καθόλου τους Ευρωπαίους, παρά μόνο τους Αμερικανούς. Ο Πούτιν αισθάνεται την ανάγκη για συνεχή διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς αυτή του προσφέρει ένα όραμα για τον εαυτό του ως ισότιμο εταίρο των ΗΠΑ, όπως ακριβώς οι Σοβιετικοί ηγέτες του παρελθόντος με τις ΗΠΑ επί ψυχρού πολέμου , και ότι είναι απόλυτα συμμετέχων στη μία εκ νέου διαίρεση του κόσμου μ την Μόσχα να έχει υπολογίσιμο ρόλο Τα όνειρά του για μια «νέα Γιάλτα», δηλαδή μια «νέα αρχιτεκτονική της παγκόσμιας πολιτικής» (κατ’ αναλογία με τη διάσκεψη της Γιάλτας στην Κριμαία το 1945, η οποία καθόρισε τη δομή του μεταπολεμικού κόσμου), έχει εκφράσει επανειλημμένα ο Ρώσος ηγέτης καθώς και οι προσωπικοί του σύμβουλοι.. Η σημασία της αναγνώρισής του από τις ΗΠΑ είναι τόσο μεγάλη για τον Πούτιν για τον κόσμο του στην Ρωσία να πραγματοποιεί σχεδόν όλα τα σημαντικά βήματα της εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής έχοντας κατά νου τις ΗΠΑ, δηλαδή να τις μιμηθεί ,ελπίζοντας να πάρει κάτι από τις Ηνωμένες Πολιτείες ..
Ειδικότερα, με την παρέμβαση του στις Αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016 και του 2020, πολλοί από τη Ρωσική ελίτ και νομενκλατούρα εμμονικά φαινόταν να πιστεύουν ότι εκδικούνταν τις ΗΠΑ για την ανάμειξή τους στις Ρωσικές υποθέσεις. Είναι σημαντικό ότι ένας πρώην σύμβουλος του Πούτιν , γνωστός ως ο «γκρίζος καρδινάλιος» της πολιτικής του Κρεμλίνου, ο θεωρητικός Βλάντισλαβ Σούρκοφ, σε πρόσφατο άρθρο του κάλεσε ανοιχτά τις Ρωσικές αρχές να εξάγουν το χάος στις γειτονικές χώρες και να λύσουν εσωτερικά προβλήματα μέσω εξωτερικής επέκτασης , ενώ δικαιολόγησε τα λεγόμενα και τη εμπρηστική συμπεριφορά του υποστηρίζοντας ότι «αυτό ακριβώς κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες». Πρώτο : Oι θέσεις των Ρωσικών αρχών έχουν διαστρεβλωθεί τόσο πολύ που συχνά “γιορτάζουν ‘ και πανηγυρίζουν για γεγονότα αντίθετα με τα δικά τους συμφέροντα, εφόσον πιστεύεται ότι αυτά βλάπτουν τις ΗΠΑ.(!) Για παράδειγμα, η αυξανόμενη εξάρτηση της Ρωσίας και η αποτυχία να ανταποκριθεί στην Κίνα. Στην Ουκρανία, το Κρεμλίνο βλέπει μια συνέχιση της αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ και, κατά συνέπεια, οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούνται από τη Μόσχα ως το μόνο υπολογίσιμο κράτος για διαπραγματεύσεις. Το πρόβλημα, ωστόσο, είναι πολύ σοβαρό γιατί η εικόνα που έχει ο Πούτιν για τον κόσμο είναι διαστρεβλωμένηΔεύτερο : O Βλαντιμίρ Βλαντιμίροβιτς Πούτιν εκλαμβάνει τους ανθρώπους ως και ολόκληρα έθνη όχι ως υποκείμενα, αλλά ως αντικείμενα σαρωτικής επιρροής χωρίς ελεύθερη βούληση. Αυτό συνεπάγεται έλλειψη εκ μέρους του κατανόησης των αυθόρμητων διαδικασιών που είναι συνέπεια των επιθυμιών των ίδιων των ανθρώπων και των φυσικών τους αντιδράσεων σε επιθετικής υφής εξωτερικά γεγονότα. Κατά τη γνώμη του Πούτιν, το μόνο πράγμα που μπορεί να επηρεάσει τις σκέψεις και τη συμπεριφορά των ανθρώπων είναι η χειραγώγηση, με τη βοήθεια της οποίας υποτίθεται ότι είναι δυνατό να επιτευχθεί οποιοδήποτε αποτέλεσμα. Έτσι, η Ουκρανία θεωρείται «μαριονέτα των ΗΠΑ» και ο Ουκρανικός λαός ως «ζομπιασμένος από τη δυτική προπαγάνδα», μη συνειδητοποιώντας ότι η στάση των Ουκρανών απέναντι στη Ρωσία προκαλείται από τις δικές του αρνητικές , απαράδεκτες και εμμονικές ενέργειες. Οι παραλογισμοί που απορρέουν από αυτό ήταν εμφανείς όταν ο Πούτιν, ο πρώην Σοβιετικός κατάσκοπος (στο περίπλοκο δοκίμιό/άρθρο του Ιουλίου έλεγε και προκλητικά ισχυριζόντανε ότι οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί είναι «ένας λαός!!!) Βρέθηκε μάλιστα να υπερασπίζεται την αντι-Ουκρανική καταπίεση της τσαρικής Ρωσίας στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο γνωστός Αμερικανός ιστορικός και καθηγητής του Πανεπιστημίου του Γέιλ Τίμοθι Σνάιντερ, σημείωσε: «Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος στον κόσμο που να ευθύνεται περισσότερο για την απουσία στενών σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας από τον ίδιο τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο ίδιος, λόγω της εξωτερικής του πολιτικής, των ενεργειών του, της απόφασής του να επιτεθεί στην Ουκρανία, κατέστησε αδύνατες τις στενές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Αλλά αυτό δεν μπορεί να το παραδεχτεί, οπότε ο Πούτιν καταφεύγει σε μακροχρόνιες ιστορικές φαντασιώσεις της μορφής «Αυτός δεν είμαι εγώ, αλλά αυτή είναι η Δύση». Ο Πούτιν φαντάζεται ότι η Ρωσία θα απολαμβάνει την ίδια επιρροή και σεβασμό στην Ουκρανία με τις Ηνωμένες Πολιτείες (και προφανώς θα αντιστρέψει την πολύ μειωμένη φήμη του μεταξύ των Ουκρανών) μόνο αν οι Αμερικανοί συμφωνήσουν να του «παραδώσουν» αυτή τη χώρα. Αυτό φυσικά αντιπροσωπεύει μια άλλη αποτυχία κατανόησης -, αφού η στάση των Ουκρανών απέναντι στην Μόσχα στηρίζεται στο ότι αγκαλιάζουν και εκτιμούν τις δυτικές αξίες ως και τον τρόπο ζωής, καθώς και τη κατάλληλη χρήση της’ ήπιας δύναμης’ για την επικοινωνία και την εικόνα, και την αποφυγή εριστικών ,αλαζονικών και υπεροπτικών μοντέλων . Ωστόσο, το πρόβλημα της εικόνας της Ρωσίας στην Ουκρανία(σε πολύ μεγάλο ποσοστό) δεν προκαλείται από τη Δύση και δεν μπορεί να αντιστραφεί από τη Δύση. Προκαλείται αποκλειστικά από την εμμονική Ρωσική στρατιωτική επίθεση που έχει προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες απώλειες στους Ουκρανού από το 2014.. Είναι πάντως σημαντικό η Δύση να συνεχίσει να εμπλέκει τη Ρωσία σε διάλογο με σκοπό να αποδείξει τις σοβαρές συνέπειες των προκλήσεών της ως και να επιδιώξει να μεταφέρει εμπεριστατωμένα επιχειρήματα με στόχο την αμφισβήτηση των απερίγραπτων ψευδαισθήσεων του πρώην αντισυνταγματάρχη της KGB/FSB στην αλήστου μνήμης ψυχροπολεμική Ανατολική Γερμανία του Χόνεκερ. Στην καλύτερη περίπτωση ,θα μπορούσε να περιοριστεί κάπως η Ρωσία με την ελπίδα να αποτραπεί μια ολοκληρωτική κλιμάκωση. «Κάθε Δυτική χώρα έχει τα δικά της αποτελεσματικά μέσα για να επηρεάσει τη Μόσχα, που κυμαίνονται από την αύξηση της διάθεσης αμυντικών όπλων όπλων στην Ουκρανία, ως το κλείδωμα των τραπεζικών λογαριασμών του SWIFT , την απαγόρευση εξαγωγών προς τη Ρωσία ή τον περιορισμό των δυτικών επενδύσεων σε βασικούς τομείς της οικονομίας της. Ο κατάλογος των μέτρων κατά της Μόσχας θα πρέπει να είναι κρυστάλλινος και να επιβάλλεται αυτόματα για κάθε επιθετική/προκλητική ενέργεια της Ρωσία σε Βαλτική, Αρκτική, Μαύρη Θάλασσα .Ουκρανία, Υπερκαυκασία κα Αν, αντ’ αυτού, συνεχίσουν να επιβάλλονται κυρώσεις σε ad-hoc βάση, ανάλογα με τις πολιτικές αποφάσεις των ηγετών μεμονωμένων χωρών της Ευρώπης , τότε ο Πούτιν θα μπορεί ακόμα να ελπίζει ότι οι δυτικές δυνάμεις δεν έχουν την απαραίτητη πολιτική βούληση να αντιδράσουν και ως εκ τούτου οι εκβιασμοί του θα εξακολουθήσουν να επιφέρουν και να αποδίδουν αποτελέσματα ευνοϊκά για την Μόσχα.
* Ο Δρ Αθανάσιος Δρούγος ασχολείται πολλά χρόνια με την πρώην ΕΣΣΔ την Ρωσία και τις πολιτικοστρατιωτικές εξελίξεις στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
Η ΚΟΣΜΟΘΕΩΡΙΑ ΤΟΥ ΠΟΥΤΝ , ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΔΥΣΗ ΜΕ ΕΜΦΑΣΗ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ
