Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος- Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Εν μέσω του θορύβου της 75ης επετειακής συνόδου του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον την τελευταία εβδομάδα (με φόντο τις αυξανόμενες ανησυχίες για την υγεία του Τζο Μπάιντεν,ελάχιστοι (ως συνήθως ) παρακολουθήσαν) τη συνάντηση πριν 5-6 ημέρες του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) στο Καζακστάν. Οι δέκα χώρες μέλη της SCO, με επικεφαλής την Κίνα και τη Ρωσία, κατέληξαν σε είκοσι πέντε συμφωνίες για την ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας, του εμπορίου, των οικονομικών και της ασφάλειας των πληροφοριών, κάτι που ονομάζεται ειδικώς «Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Ενότητα για Δίκαιη Ειρήνη. Αρμονία και Ανάπτυξη»(!)
Οι δυτικοί ηγέτες συχνά “γουρλώνουν τα μάτια’ τους στην υψηλή γλώσσα και τις αρκετά κενές και θεωρητικολογικές συμφωνίες της SCO, που συστάθηκε το 2001. Ωστόσο, θα ήταν λάθος να αγνοήσουμε την πρόθεση πίσω από τη φιλοδοξία του SCO να είναι αντίβαρο στο ΝΑΤΟ ως και μία τάση ενίσχυσης του προφίλ του αυταρχικού Κινέζου ηγέτη Οι μεγαλύτεροι στόχοι του Σι Τζινπίνγκ και του Βλαντιμίρ Πούτιν είναι να αντικαταστήσουν την υπάρχουσα παγκόσμια τάξη κανόνων και θεσμών με κάτι περισσότερο της αρεσκείας τους. Δεν είναι τυχαίο ότι η συνάντηση του SCO ήρθε μια εβδομάδα πριν από τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ αλλά ίσως ήταν σύμπτωση ανήμερα της 4 Ιουλίου (Ημέρα Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ). Τα μέλη της SCO θα πρέπει να εδραιώσουν την ενότητα και να αντιταχθούν από κοινού στην εξωτερική παρέμβαση, είπε ο Σι, προειδοποιώντας ενάντια στη «νοοτροπία του Ψυχρού Πολέμου» της Δύσης.
Στην ομιλία του στην SCO, ο Πούτιν ζήτησε «μια νέα αρχιτεκτονική συνεργασίας, αδιαίρετης ασφάλειας και ανάπτυξης στην Ευρασία, σχεδιασμένη να αντικαταστήσει τα ξεπερασμένα Ευρωκεντρικά και Ευρωατλαντικά μοντέλα, τα οποία παρέχουν μονομερή πλεονεκτήματα μόνο σε ορισμένα κράτη». Ο Πούτιν δεν χρειαζόταν να αναφέρει τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς τα μέλη του SCO γνώριζαν όλα ποια χώρα εννοούσε. Ο οργανισμός έχει επεκταθεί πέρα από τα αρχικά πέντε μέλη του (Κίνα, Ρωσία, Καζακστάν, Κιργιστάν και Τατζικιστάν) για να συμπεριλάβει την Ινδία, το Ιράν, το Πακιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Την περασμένη εβδομάδα, η Λευκορωσία εντάχθηκε ως το δέκατο μέλος, ενώ υπάρχουν άλλοι δεκαέξι εταίροι και παρατηρητές.
Αντιμετωπίζοντας μια συρροή απειλών.
Ακόμα και αν κάποιος παραμερίσει τη συνεδρίαση της SCO εντελώς ,οι ηγέτες του ΝΑΤΟ την τελευταία εβδομάδα αντιμετώπιζαν τρεις ταυτόχρονες αλλά υποτιμημένες απειλές, και καμία από αυτές δεν ήταν ρητά στην ατζέντα τους. Αυτές οι απειλές είναι: (1) σημαντικά αυξημένος συντονισμός, ιδιαίτερα στον αμυντικό-βιομηχανικό τομέα, μεταξύ των αντίπαλων απολυταρχιών. (2) συνεχιζόμενες και αυξανόμενες αδυναμίες μεταξύ των δημοκρατιών (που υπογραμμίζονται στη νεότερη έκδοση στους Δείκτες Ελευθερίας και Ευημερίας ). και (3) η ανεπαρκής αναγνώριση μεταξύ των 32 κρατών μελών του ΝΑΤΟ της βαρύτητας της ιστορικής στιγμής, που αντικατοπτρίζεται στην δεδομένη υποστήριξή τους στην Ουκρανία(που δεν παρέχουν πιο ισχυρά όπλα για να πλήξει τη Ρωσία) . Οι δίδυμες εισβολές στο Ισραήλ και την Ουκρανία έφεραν μια ξαφνική αναγνώριση: Αυτό που φαινόταν να ήταν, μέχρι τώρα, ανόμοιες και ανοργάνωτες προκλήσεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους τους τώρα είναι στην πραγματικότητα κάτι ευρύτερο, πιο ολοκληρωμένο, πιο επιθετικό και πιο επικίνδυνο.
Η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα(συνεργαζόμενες με άλλους) δεν έχουν σχηματίσει «μια επίσημη δομή παρόμοια με το ΝΑΤΟ», αλλά ένα «Άξονα Αντίστασης». Αυτός ο άξονας, στηρίζεται σε χαλαρό συντονισμό και καιροσκοπική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών του και του δικτύου πολιτοφυλακών, πληρεξουσίων και συνδικάτων του. Αδυνατώντας να αντιμετωπίσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ, «αντίθετα, επιδιώκει να εξουθενώσει και να αποθαρρύνει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους βασανίζοντας τους αμείλικτα, όπως οι ύαινες προετοιμάζονται και εξαντλούν ένα λιοντάρι».:
Η ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών, των δημοκρατικών εταίρων και συμμάχων ως και το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται σημαντικά από την κατάσταση της δημοκρατίας παγκοσμίως. Ωστόσο, τα τελευταία δεκαεπτά χρόνια, αν δούμε δείκτες όπως εκείνους που δημοσιεύονται, ο αυταρχισμός έχει αυξηθεί παγκοσμίως, ενώ η δημοκρατία παρουσιάζει ανησυχητική πτώση σε περιοχές που έχουν σημασία για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Κυμαίνονται από την υπερφόρτωση των προσπαθειών για την αντιμετώπιση της κακής επιρροής της Κίνας ως τη στήριξη βασικών δημοκρατικών θεσμών σε στρατηγικά σημαντικές χώρες.
Αν και όλα τα βλέμματα ήσαν στραμμένα στην Ουκρανία καθώς οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συγκεντρώθικαν στην Ουάσιγκτον η Συμμαχία δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει τον Ινδο-Ειρηνικό
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους αντιμετωπίζουν αυτό που είναι ίσως το πιο τρομακτικό διεθνές περιβάλλον ασφάλειας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ρεβιζιονιστικές απολυταρχίες(Κίνα, Ρωσία, Βόρεια Κορέα και Ιράν) συνεργάζονται για να διαταράξουν και να εκτοπίσουν το διεθνές σύστημα που ηγούνται οι ΗΠΑ, που βασίζεται σε κανόνες(μεταξύ άλλων μέσω στρατιωτικής επιθετικότητας και εξαναγκασμού). Η πρόκληση που αντιμετωπίζει ο ελεύθερος κόσμος, επομένως, είναι πώς να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα πολλούς αντιπάλους στην Ευρώπη και τον Ινδο-Ειρηνικό. Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να αποδεσμευτούν από την Ευρώπη και να στραφούν στον Ινδο-Ειρηνικό, ενώ οι Ευρωπαϊκές χώρες αναλαμβάνουν μεγαλύτερη ευθύνη στην Ευρώπη, αλλά αυτή είναι η λάθος απάντηση.
Αντίθετα, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να συνεχίσει να ηγείται και στα δύο θέατρα. Οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να αναλάβουν μεγαλύτερες ευθύνες για την υπεράσπιση της Ευρώπης, αλλά θα πρέπει επίσης να βοηθήσουν την Ουάσιγκτον να αντιμετωπίσει την Κίνα και να αντιμετωπίσει τις απειλές που προέρχονται από τον Ινδο-Ειρηνικό.
Η Ευρώπη έχει πολλά συγκεκριμένα συμφέροντα στον Ινδο-Ειρηνικό. Ένας μεγάλος πόλεμος μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, για παράδειγμα, θα ήταν καταστροφικός για την παγκόσμια οικονομία και για τα συμφέροντα των Ευρωπαϊκών εθνών. Η στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία του 2021 στον Ινδο-Ειρηνικό αναφέρει ότι η ασφάλεια της Θάλασσας της Νότιας Κίνας και του Στενού της Ταϊβάν έχει άμεσο αντίκτυπο στην Ευρωπαϊκή ασφάλεια και ευημερία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται τη βοήθεια της Ευρώπης για να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά την πρόκληση της Κίνας. Η απειλή της Κίνας είναι συνολική και περιλαμβάνει μια οικονομική και τεχνολογική διάσταση. Ενώ η Ευρώπη δεν είναι στρατιωτική υπερδύναμη, είναι οικονομική, τεχνολογική και διπλωματική υπερδύναμη. Τα Ευρωπαϊκά κράτη αποτελούν περίπου το 20% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) και είναι πρωτοπόροι στην τεχνολογία σε πολλούς τομείς, συμπεριλαμβανομένου του 5G.
Μια Αμερικανική στρατηγική οικονομικής και τεχνολογικής απομάκρυνσης του κινδύνου από την Κίνα, για παράδειγμα, θα αποτύχει χωρίς ευρωπαϊκή συνεργασία. Η Ευρωπαϊκή δέσμευση στον Ινδο-Ειρηνικό μπορεί να συμβάλει στον επιμερισμό του βάρους της Συμμαχίας. Βοηθώντας τις Ηνωμένες Πολιτείες να αντιμετωπίσουν τη σημαντικότερη πρόκληση τους, την Κίνα, τα Ευρωπαϊκά έθνη μπορούν να βοηθήσουν να δείξουν ότι είναι πολύτιμοι σύμμαχοι που συμβάλλουν ουσιαστικά στη διατλαντική ασφάλεια. Ένας Ευρωπαϊκός ρόλος στον Ινδο-Ειρηνικό μπορεί να ενισχύσει την εσωτερική υποστήριξη των ΗΠΑ για τη συνέχιση της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ευρώπη.
Τα θέατρα της Ευρώπης και του Ινδο-Ειρηνικού είναι αλληλένδετα. Η Κίνα και η Ρωσία δήλωσαν μια εταιρική σχέση «χωρίς όρια» το 2022 λίγο πριν η Ρωσία ξεκινήσει την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία και συνεργάζονται στενά σε πολλά στρατηγικά και στρατιωτικά ζητήματα. Πιο πρόσφατα, επιβεβαίωσαν αυτή τη συνεργασία ως σηματοδοτώντας μια «νέα εποχή». Η αντιμετώπιση της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό θα βελτιώσει άμεσα το περιβάλλον ασφάλειας στην Ευρώπη.Η στρατιωτική συνεργασία της Ρωσίας με τη Βόρεια Κορέα ειδικά στην Ουκρανία απετί εμβάθυνση. Για αυτό για τρίτη συνεχή φορά Αμερικανοί και Ευρωπαίοι σε Σύνοδο του ΝΑΤΟ συζήτησαν και έλαβαν αποφάσεις για την αλληλεξάρτηση Ατλαντικού-Ειρηνικού.
ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ. ΑΛΛΑ ΕΝΑΙ ΑΠΕΙΛΕΣ ΚΑΙ ΠΡΕΠΕΙ Η ΔΥΣΗ ΝΑ ΤΙΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙ ΑΝΑΛΟΓΑ…ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ Ο ΙΝΔΟΕΙΡΗΝΙΚΟΣ…
