Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Οι Ουκρανοί γνωρίζουν ότι μια πλήρης και δίκαιη νίκη σε αυτόν τον πόλεμο είναι αδύνατη προς το παρόν. Μια τέτοια νίκη θα περιλάμβανε την Ουκρανία να ανακτήσει το περίπου 20% της επικράτειάς της που έχει καταλάβει το Κρεμλίνο, να λάβει δισεκατομμύρια δολάρια πολεμικών αποζημιώσεων από τη Ρωσία και να γίνει μάρτυρας της διεθνούς δίωξης του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν και άλλων κορυφαίων αξιωματούχων της Μόσχας για τα εγκλήματα πολέμου τους. Ταυτόχρονα, οι Ουκρανοί είναι εξίσου πεπεισμένοι ότι η Ρωσία δεν θα επιτύχει ποτέ τον μαξιμαλιστικό στόχο του Πούτιν να καταλάβει όλη την Ουκρανία και να εγκαταστήσει δοτούς συνεργάτες και εθνοπροδότες ως ηγέτες της χώρας. Αυτό αφήνει τρεις ακόμη ρεαλιστικές δυνατότητες. Το λιγότερο επιθυμητό είναι ένας εκτεταμένος πόλεμος φθοράς, ο οποίος θα ευνοούσε τη Ρωσία δεδομένης της μεγαλύτερης πληθυσμιακής, στρατιωτικής και μεταποιητικής βάσης της. Σχεδόν τόσο κακό είναι αυτό που οι Ουκρανοί αξιωματούχοι αποκαλούν «ψεύτικη ειρήνη», στην οποία η Ρωσία σταματά τις μάχες για ένα διάστημα, αλλά υπό συνθήκες που αποτυγχάνουν να εξασφαλίσουν την Ουκρανία ή να αποτρέψουν μια μελλοντική επίθεση. Το καλύτερο αποτέλεσμα μεταξύ των αληθοφανών σεναρίων είναι μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη με ορισμένα ουκρανικά εδάφη που χάθηκαν προς το παρόν, αλλά ευρωπαϊκές στρατιωτικές μπότες στο έδαφος, ένα αμερικανικό backstop ασφαλείας και μια επιταχυνόμενη πορεία προς την ένταξη στην ΕΕ για την Ουκρανία.
Υπάρχει μια αίσθηση στην Ουκρανία ότι το τρίτο σενάριο είναι πιο πιθανό σήμερα από ό, τι ήταν στις αρχές του τρέχοντος έτους, όταν η κυβέρνηση Τραμπ εμφανίστηκε αμφίθυμη για τη μοίρα της Ουκρανίας και η ευρωπαϊκή απροσεξία έθεσε σε κίνδυνο το μέλλον της χώρας. Προς το παρόν, ο Τραμπ έχει αρχίσει να υποστηρίζει περισσότερο την Ουκρανία. Και η Ευρώπη έχει βιώσει αυτό που αποκαλώ ως «αφύπνιση» σχετικά με τους δικούς της κινδύνους ασφαλείας, γεγονός που «έφερε στην Ουκρανία έναν δεύτερο άνεμο» στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένων πρόσθετων κυρώσεων στη Ρωσία. Στην Ουκρανία, ο πόλεμος κατά της Ρωσίας έχει μεταμορφωθεί σε συνδυασμό διπλωματίας υψηλού ρίσκου με τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, μια υπαρξιακή και επιταχυνόμενη τεχνολογική κούρσα εναντίον της Ρωσίας, μια σειρά από ‘επιχειρήσεις μανδύας” εναντίον ενός ταχέως ανταποκρινόμενου εχθρού και ενός όλο και μεγαλύτερου αριθμού χτυπημάτων μεγάλου βεληνεκούς στη ρωσική επικράτεια που έχουν επεκταθεί και ανακατασκευάσει το πεδίο της μάχης.
Μια νέα διπλωματική δυναμική ΗΠΑ-Ουκρανίας
Ουκρανοί αξιωματούχοι παραμένουν ταπεινοί σχετικά με την ικανότητά τους να προβλέπουν τις επόμενες κινήσεις του Τραμπ σχετικά με την Ουκρανία, αλλά πιστεύουν ότι η συνάντηση τον περασμένο μήνα στη Νέα Υόρκη μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι παρήγαγε μια νέα διπλωματική δυναμική μεταξύ των δύο ηγετών και των χωρών τους. Αυτή η συνάντηση είχε ως αποτέλεσμα σημαντικά κέρδη από πολλές απόψεις: την αξιοποίηση των μπλοκαρισμένων κρατικών περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας, την αύξηση των τιμωρητικών μέτρων κατά της οικονομίας της Ρωσίας, την παροχή στην Ουκρανία μεγαλύτερη πρόσβαση στα αμερικανικά όπλα και την επιδίωξη μιας πιθανής μεγάλης συμφωνίας για την κοινή παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Στη συνάντησή του με τον Ουκρανό ηγέτη, ο Τραμπ επιβεβαίωσε την ετοιμότητα των ΗΠΑ να υποστηρίξουν, παράλληλα με την Ευρώπη, ένα ταμείο που θα μπορούσε να παράγει έως και 90 δισεκατομμύρια δολάρια μακροπρόθεσμων δανείων για την Ουκρανία. Αυτά τα δάνεια θα βασίζονταν στην εξασφάλιση περισσότερων από 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων μπλοκαρισμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και η Ουκρανία θα μπορούσε να τα χρησιμοποιήσει για να αγοράσει δυτικά όπλα τώρα αντί να περιμένει να χρηματοδοτήσει αυτές τις προσπάθειες μέσω ρωσικών αποζημιώσεων, οι οποίες μπορεί να μην έρθουν για πολλά χρόνια, αν όχι καθόλου.
Αν και ο Τραμπ δεν χρησιμοποίησε τον όρο «κυρώσεις», είπε στους Ουκρανούς ομολόγους του ότι ευνοεί τους τιμωρητικούς δασμούς και τα περιοριστικά οικονομικά μέτρα κατά του Πούτιν για να τον ωθήσει σε πιο γρήγορα και πρόθυμα να διαπραγματευτεί την ειρήνη. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν ενέργειες κατά των μεγάλων εταιρειών ενέργειας της Ρωσίας και, μαζί με την Ευρώπη, εναντίον χωρών όπως η Ινδία και η Κίνα, οι οποίες αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο και με αποτέλεσμα τη ρωσική οικονομία.
Η ουκρανική πλευρά παρείχε στον Τραμπ έναν μακρύ κατάλογο όπλων που θα ήθελαν να αγοράσουν, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων συστημάτων αεράμυνας και πυραύλων κρούσης μεγαλύτερου βεληνεκούς, όπως το Tomahawk, το οποίο η κυβέρνηση Μπάιντεν τους είχε εμποδίσει να χρησιμοποιήσουν. Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν υποστηρίξει ότι πρέπει να είναι σε θέση να προχωρήσουν στις επιθέσεις τους βαθιά στο έδαφός της Ρωσίας που αποσκοπούν στην καταστροφή των υποδομών που σχετίζονται με την ενέργεια. Ήταν μετά τη συνάντησή του με τους Ουκρανούς που ο Τραμπ είπε δημόσια ότι η Ουκρανία θα μπορούσε και θα πρέπει να ανακτήσει εδάφη που έχει χάσει από τη Ρωσία, την οποία αποκάλεσε “χαρτινή τίγρη” με αδύναμη οικονομία.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν επίσης να ξεκινήσουν τις εργασίες για μια συμφωνία με drones που θα επεκτείνει σημαντικά την παραγωγική ικανότητα της Ουκρανίας σε έως και είκοσι εκατομμύρια μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα μισά από τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για τον πόλεμο με τη Ρωσία και τα μισά από τα οποία θα πωλούνταν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εκπρόσωποι των δύο χωρών συναντώνται για να εξομαλύνουν τις λεπτομέρειες και να καθορίσουν ποια από τα ξοπλισμένα αερόστατα της Ουκρανίας στον αέρα, τη θάλασσα και το έδαφος της Ουκρανίας θα ήταν πιο ενδιαφέρον για την Ουάσιγκτο
Μία από τις ισχυρότερες εντυπώσεις που αντιλαμβάνεται κάποιος στο έδαφος στην Ουκρανία είναι ότι ο πόλεμος χαρακτηρίζεται πλέον περισσότερο από μια κούρσα τεχνολογίας παρά από μια μάχη για εδάφη, αν και το ένα ενημερώνει το άλλο. Η προηγμένη τεχνολογία drone που χρησιμοποιούν και οι δύο πλευρές αυξάνει το συνεχώς διευρυνόμενο πλάτος της «ζώνης θανάτου» στις γραμμές του μετώπου – την περιοχή μέσα στην οποία οι στρατιώτες δεν μπορούν να επιβιώσουν και τα άρματα μάχης δεν μπορούν να προωθηθούν χωρίς να καταστραφούν – σε 10-20 χιλιόμετρα το πολύ.
Βιώνουμε μια άλλη επανάσταση στις στρατιωτικές υποθέσεις. Η νίκη θα πάει στο πλάι που θα έρθει με λύσεις πιο γρήγορα. Ο στόχος του τεχνολογικού μας οικοσυστήματος είναι “να εξελισσόμαστε ταχύτερα από τον εχθρό» και ως εκ τούτου να επιφέρει τη λειτουργική ήττα της Ρωσίας μέσω της στρατηγικής εξουδετέρωσης των ρωσικών δυνατοτήτων. Εν ολίγοις, λέει, ο πόλεμος έχει γίνει κυρίως ένας περισσότερος άνθρωπος ενάντια στο χρόνο παρά για εδάφη.
Η Ουκρανία βρίσκεται επίσης αντιμέτωπη με έναν ρωσικό στρατό που προσαρμόζεται γρήγορα στις ουκρανικές αμυντικές-τεχνολογικές καινοτομίες, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματά της στην οικοδόμηση σε κλίμακα πάνω από τον καινοτόμο δυναμισμό της Ουκρανίας. Τα ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συχνά ιρανικής κατασκευής, πετούν τώρα σε ύψη έως και 5.000 μέτρα, καθιστώντας τα όλο και πιο δύσκολο να αναχαιτιστούν. Τα ταχέως εξελισσόμενα ρωσικά αντίμετρα σημαίνουν ότι κάθε νεόδμητο ουκρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος καθίσταται παρωχημένο σε δύο μήνες. Οι μηχανικοί που πολεμούν μαζί με τους στρατιώτες σπεύδουν να καινοτομήσουν πιο γρήγορα από τον εχθρό.Ως αποτέλεσμα αυτών των παραγόντων, το πυροβολικό μικρότερου βεληνεκούς έχει γίνει λιγότερο σημαντικό. Αντ ‘αυτού, ο στρατός της Ουκρανίας επικεντρώνεται σε τρεις τύπους όπλων: οπλισμένα, πολυτροχόχαρτα, drones προβολής πρώτου προσώπου που απαιτούνται για τη συγκράτηση της γραμμής του μετώπου, προηγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη αναχαίτισης, που τροφοδοτούνται μέσω τεχνητής νοημοσύνης για την αντιμετώπιση των ρωσικών επιθέσεων και drones βαθέων πληγμάτων για να διαταράξουν τα αεροδρόμια και να πλήξουν στόχους όπως τα διυλιστήρια πετρελαίου στη Ρωσία. Οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά οι ειδικοί λένε ότι η Ουκρανία έχει πάρει κάπου μεταξύ 23 και 38% της ρωσικής παραγωγής διυλιστηρίων, διαταράσσοντας την οικονομία της Ρωσίας και πιθανότατα κάνοντας τον Πούτιν και τον λαό του να αισθάνονται πιο ευάλωτοι. Η Ουκρανία αποφεύγει τους πολιτικούς στόχους ενώ ο Πούτιν τους δίνει προτεραιότητα.
Πολλά έχουν αναφερθεί στα δυτικά μέσα ενημέρωσης της πολεμικής κόπωσης των Ουκρανών και στο γεγονός ότι υστερούν αριθμητικά όσον αφορά τους στρατιώτες που είναι διαθέσιμοι για να πολεμήσουν. Μας λένε επανειλημμένα ότι ο Πούτιν διεξάγει έναν μακρύ πόλεμο φθοράς που πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει, δεδομένης της έλλειψης διατήρησης ηγετών της Δύσης στην εξουσία και της ενδεχόμενης διάβρωσης της βούλησης των Ουκρανών να πολεμήσουν.
Αν και υπάρχει κάποια κοινωνική εξάντληση στην Ουκρανία, πιο εξέχουσα ήταν μια συχνά επαναλαμβανόμενη πεποίθηση ότι οι Ουκρανοί δεν έχουν άλλη επιλογή από το να συνεχίσουν τον αγώνα τους κατά της ρωσικής επιθετικότητας, δεδομένης της ιστορικής διακυβέρνησης και της απαράδεκτης εναλλακτικής εθνικής παράδοσης. Οι Ουκρανοί είναι περήφανοι που έχουν επιτύχει τον άλλοτε απίθανο πολεμικό στόχο να κρατήσουν μακριά τους Ρώσους για περισσότερα από τρία χρόνια και επτά μήνες. Αυτή η προσπάθεια έχει εδραιώσει βαθύτερα την εθνική τους ταυτότητα και στρατιωτική ικανότητα, ενώ προωθεί τα όνειρά τους για τη δυτική ολοκλήρωση.
Οι Ουκρανοί κατανοούν ότι η μεγάλη ευπάθεια τους στην πρώτη γραμμή δεν βρίσκεται στον εαυτό τους, αλλά στην αβεβαιότητα της υποστήριξης των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών δυνατοτήτων. Η Ρωσία, πολλοί φοβούνται, είναι πιο ασφαλής στην εξάρτησή της από την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, χωρίς τα οποία η Μόσχα δεν θα είχε τα οικονομικά, την τεχνολογία ή τον οπλισμό για να παραμείνει στον αγώνα.
«Οι Ουκρανοί θέλουν να βοηθήσουν τον Τραμπ να είναι μια ιστορική προσωπικότητα»
Οι Ουκρανοί παρακολούθησαν την επανδρωμένη μεταχείριση του Πούτιν από τον Τραμπ στην Αλάσκα στις 15 Αυγούστου με την ένταση των δυνητικά καταδικασμένων. Αλλά το απογοητευτικό αποτέλεσμα αυτής της συνάντησης, εκτιμάται ότι έχει παράσχει στον Τραμπ μεγαλύτερη σαφήνεια ότι η πορεία του προς την ιστορική κληρονομιά διατρέχει τους Ουκρανούς και όχι τους Ρώσους.
Επαινείται η προσπάθειά του στην Αλάσκα να κερδίσει τον Πούτιν σε μια πραγματική ειρηνευτική προσπάθεια. Αλλά θα παραμείνει πάντα στο μυαλό του και θα τον στοιχειώνει ότι προσέφερε στο Appal του Πούτιν, μια χειραψία, ένα κόκκινο χαλί και μια βόλτα με το θωρακισμένο αυτοκίνητό του και ο Πούτιν απάντησε με προδοσία και προσβολή..Όλοι θυμούνται το σχόλιο του Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο προς τον Ζελένσκι τον Φεβρουάριο ότι ο Ουκρανός πρόεδρος δεν είχε χαρτιά να παίξει. Τώρα, γίνεται όλο και πιο σαφές στον Τραμπ ότι η Ουκρανία έχει τρία πολύ σημαντικά χαρτιά: πρώτον, τη δύναμη του ουκρανικού λαού, τη δύναμη των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας και τρίτον, τη γενναιότητα του προέδρου της. Ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να προσθέσει την κάρτα Τραμπ αμερικανικής υποστήριξης, καθιστώντας την στοιβαγμένη τράπουλα υπέρ της Ουκρανίας. Ο Πούτιν πρέπει να χάσει από τον Τραμπ για να πληρώσει το τίμημα για την Αλάσκα.Ο Τραμπ δεν κέρδισε τις εκλογές τελικά για να χάσει από τον Πούτιν. Είναι σαφές ότι υπάρχουν τώρα δύο πιθανότητες: ο Πούτιν κερδίζει και ο Τραμπ αποτυγχάνει, ή ο Τραμπ κερδίζει και ο Πούτιν αποτυγχάνει. Η Ρωσία που κερδίζει αυτόν τον πόλεμο είναι επίσης η Κίνα που κερδίζει εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει επανειλημμένα αψηφήσει τις προσδοκίες, αποφέροντας σχεδόν τέσσερα χρόνια εμπνευσμένης ουκρανικής αντίστασης και επανάστασης στις στρατιωτικές υποθέσεις. Καθώς η δυναμική αρχίζει να μετατοπίζεται υπέρ του Κιέβου, μια δίκαιη και διαρκής ειρήνη για την Ουκρανία θα μπορούσε να είναι επίσης εφικτή. Με την αμερικανική συνέπεια, την ευρωπαϊκή αποφασιστικότητα και τη συνέχιση της ουκρανικής ανθεκτικότητας, γενναιότητας και τεχνολογικής καινοτομίας το άλλοτε αδιανόητο μπορεί για άλλη μια φορά να καταστεί δυνατό.
1 attachment
ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΠΚΡΑΤΕΣΤΕΡΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΓΙΑ ΟΥΚΡΑΝΙΑ.docxdocx · 21,2 KB
