Η επιθετική ρητορική του Τούρκου προέδρου, σε συνδυασμό με τις προκλητικές αεροναυτικές και άλλες κινήσεις της Άγκυρας στο Αιγαίο ως και στην Ανατολική Μεσόγειο, θα πρέπει να μας προβληματίσουν ακόμα περισσότερο, γιατί πολύ εύκολα η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει από τον οποιοδήποτε έλεγχο και να έχουμε δραματικές επιπτώσεις για την εθνική μας ασφάλεια. Εξακολουθούμε δυστυχώς επί χρόνια να βλέπουμε τα πράγματα επιφανειακά ως και μέσω χιλιοειπωμένων «κλισέ», όπως πχ ότι η Τουρκία κάνει εξαγωγή των εσωτερικών της ζητημάτων, ή έχει ερασιτεχνική στελέχωση στην Πολεμική της Αεροπορία, αφού ένας υπολογίσιμος αριθμός μάχιμων στελεχών της εκτέθηκε με την απόπειρα του πραξικοπήματος του Ιουλίου του 2016 κλπ, οπότε άλλα αποστρατεύτηκαν ή φυλακίστηκαν από το καθεστώς Ερντογάν.
Μόνο που τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά, αφού οι Τούρκοι έχουνε αποκτήσει συνεχή πολεμική εμπειρία, που συνεχώς αξιολογούν (LESSONS LEARNED), ενώ αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες αρκετά μακριά από τα φυσικά τους σύνορα, γεγονός που τους παρέχει διευρυμένη αντίληψη των περιφερειακών και άλλων εξελίξεων. Άρα ας μην κοιτάμε το δένδρο, αγνοώντας το αρκετά πλούσιο «δάσος». Την ίδια στιγμή διατηρούν υπολογίσιμες σχετικά δυνάμεις σε αποστολές σε Αφγανιστάν – Κόσοβο, εκπαιδεύουν πολλά στελέχη των ενόπλων δυνάμεων διαφόρων κρατών (16 συνολικά), έχουνε αναλάβει την συνολική εκπαίδευση του στρατού της Σομαλίας, διατηρούν βάση στο Κατάρ, ενώ είναι σε φάση προπαρασκευής για την σύσταση μικρής βάσης στο Σουδάν (μέσα στην Ερυθρά Θάλασσα), ενώ μέσω διαδοχικών εισβολών σε Συριακό και Ιρακινό έδαφος έχουνε προσβάσεις και ρόλο στο μέλλον της όποιας ανακατανομής εδαφών στην Μεσοποταμία. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
Παρακάτω περιληπτικά εστιάζομαι και επισημαίνω ορισμένα σημεία που θα πρέπει να λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη, όχι με την διάσταση της ηττοπάθειας, αλλά με μια πολύ ευρύτερη ματιά για να μην βρεθούν Αθήνα και Λευκωσία προ εκπλήξεων.
Η Τουρκία τα τελευταία χρόνια έχει πραγματοποιήσει σημαντική πρόοδο στον τομέα των ναυτικών δυνάμεων, δηλαδή κάνει προβολή ναυτικής ισχύος σε εγγύς αλλά και πιο απόμακρες περιοχές. Έχω πει και γράψει ότι τυχόν «θερμό» επεισόδιο θα είναι ως επί το πλείστον στο θαλάσσιο χώρο. Συνεπώς ενώ προς Μεσοποταμία υιοθετούν αεροχερσαίες επιλογές, προετοιμάζουν συντονισμένα ναυτικά επεισόδια σε περιοχές βραχονησίδων-μικρονησίδων, αλλά και στα οικόπεδα της Κυπριακής ΑΟΖ. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οι πιο πολλές μελέτες των τελευταίων χρόνων των Ακαδημιών Πόλεμου επικεντρώνονται στο θαλάσσιο χώρο, ενώ ακόμα και στα ΜΜΕ τους εμφανίζονται όλο και πιο πολλοί ναύαρχοι και αξιωματικοί του Πολεμικού της Ναυτικού για αναλύσεις και σχόλια. Μπορεί να χρησιμοποιεί επί του παρόντος έναντι του Δωδεκανησιακού συμπλέγματος τις ευέλικτες μονάδες της Ακτοφυλακής αλλά έχει σχέδια για ευρύτερες εμπλοκές με μεγαλύτερα σκάφη επιφανείας ως και υποβρυχιακού στόλου. Επίσης θα πρέπει να παρακολουθούμε συνεχώς και τις Τουρκικές κινήσεις σε Σκόπια και Τίρανα. Δεν είναι στρατιωτικά μέτωπα, αλλά είναι ύπουλα και ενισχυτικά των Τουρκικών επιδιώξεων .
Η Κύπρος υστερεί πολύ στο τομέα της προστασίας υπεράκτιων εγκαταστάσεων φυσικού αερίου, προστασίας εξέδρας γεωτρήσεων ή και κοιτασμάτων πλούσιων σε φυσικούς πόρους εντός της Κυπριακής ΑΟΖ. Δεν μπορεί με τις υπάρχουσες δυνατότητες να απαντήσει σε προκλητικές και θρασύτατες κινήσεις της Άγκυρας, όπως έγινε με την πολύ πρόσφατη παρεμπόδιση μεταφοράς του γεωτρύπανου από την περιοχή «Καλυψώ» στο οικόπεδο 6, στην περιοχή «Σουπιά» στο οικόπεδο 3.Την ίδια στιγμή ήταν εμφανής η αδυναμία να ανταποκριθεί και «πέταξε το μπαλάκι» στην Ρώμη και στην Ιταλική εταιρεία ΕΝΙ. Συνεπώς η Άγκυρα εμφανίστηκε ως ικανή να προκαλεί σοβαρά προβλήματα. Σκεφθείτε τι μπορεί να κάνει όταν κατέβει στην Κυπριακή ΑΟΖ το πρόσφατα αποκτηθέν γεωτρύπανο από την Νορβηγία. Η Λευκωσία δεν μπορεί να σταματήσει παράνομες ερευνητικές γεωτρήσεις μέσα στην δική της ΑΟΖ. Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη να εκδιώξει τους Τούρκους από εκεί μέσα ; Επίσης η Λευκωσία δεν έχει παρουσιάσει τις συντεταγμένες της ΑΟΖ στον θαλάσσιο χώρο βόρεια των κατεχόμενων εδαφών. Οι Τούρκοι έχουνε 11 Ειδικά Σχέδια διαδοχικών κλιμακώσεων. Πως θα αντιδράσει η Αθήνα και η Λευκωσία ; Επιπλέον θεωρώ ως αρκετά Ποντιοπιλατική την στάση του ΓΓ/ΟΗΕ και των ΗΠΑ στην πρόσφατη απαράδεκτη ενέργεια της Τουρκίας να μην επιτρέψει την παραπάνω μετακίνηση του γεωτρύπανου, αφού οι σχετικές δηλώσεις ήσαν από διφορούμενες μέχρι υποτονικές.
Το πρόσφατο επεισόδιο ανοικτά της Αγίας Νάπας έδειξε ξεκάθαρα , πόσο ανεδαφικές, αδύναμες, ανούσιες ως και δημοσιοσχεσίτικες είναι οι διάφορες τριγωνικές συγκλίσεις της χώρας μας, με την Κύπρο, το Ισραήλ ,την Αίγυπτο ή τον Λίβανο. Ρεαλιστικά αξιολογώντας τα πράγματα κανένας δεν περιμένει να πάνε να υπερασπιστούν την εξέδρα των γεωτρήσεων η Ιταλία, η Γερμανία ή το Αιγυπτιακό Ναυτικό. Ούτε βέβαια η Ισραηλινή Αεροπορία και οι Ισραηλινοί κομάντος. Καλές είναι στην θεωρία οι ασκήσεις «Μέδουσα» ή «Γεδεών» -Ονησιφόρος», αλλά όταν τα πράγματα σφίγγουν η Λευκωσία είναι μόνη, δυστυχώς. Ούτε είδα Ελληνικές φρεγάτες και υποβρύχια να καταπλεύσουν στην Κυπριακή ΑΟΖ να παρεμποδίσουν τον προκλητικό γείτονα. Και φυσικά με ένα μικρό πλοίο που παρέλαβε η Κύπρος από το Ισραήλ δεν βελτιώνεται η κατάσταση. Η Κύπρος θα πρέπει να αποκτήσει στολίσκο ταχέων σκαφών για την προστασία των ενεργειακών της πόρων. Πρέπει να δαπανήσει κεφάλαια, διαφορετικά θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα. Γιατί κάποιοι με τις τριγωνικές νομίζουν ότι «βαδίζουν στην Εδέμ», ενώ στην πραγματικότητα είναι μέσα σε πολιτικές, ενεργειακές και στρατιωτικές συμπληγάδες, με αβέβαιο μέλλον. Η Κύπρος θα πρέπει να ασχοληθεί πολύ με το μείζον θέμα της ενεργειακής ασφάλειας.
Βάσει τω ανωτέρω η χώρα μας αλλά και η Κύπρος θα πρέπει άμεσα να προσεγγίσουν και αναλύσουν την Τουρκική πολυδιάστατη απειλή και διπλωματία με σύγχρονες αντιλήψεις πολεμολογίας, προστασίας στρατηγικού πλαισίου εγκαταστάσεων, καθώς και μέσω εξελιγμένων διπλωματικών κινήσεων. Οι γνωστές μέχρι τώρα αναλύσεις των Τουρκικών επιδιώξεων έχουνε περάσει ανεπιστρεπτί. Οι πόλεμοι του παρόντος και του μέλλοντος είναι διαφορετικοί. Απαιτείται νέο πνεύμα και εκσυγχρονισμένες στρατηγικές κινήσεις που θα αιφνιδιάσουν το νέο-Οθωμανικό κατεστημένο της Άγκυρας. Αν δεν προχωρήσουμε γρήγορα θα έχουμε πολύ σοβαρά προβλήματα.
Δρ. Αθανάσιος Δρούγος
Διεθνολόγος – Στρατηγικός Αναλυτής
Ειδικός στα Θέματα Παγκόσμιας Ασφάλειας
