Ο Άρης είναι ο τέταρτος σε απόσταση από τον Ήλιο πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος, ο δεύτερος πλησιέστερος στη Γη, και ο έβδομος σε διαστάσεις και μάζα του Ηλιακού Συστήματος. Λέγεται συχνά και «ερυθρός πλανήτης» εξαιτίας του ερυθρού χρώματος που παρουσιάζει, οφειλόμενο στο τριοξείδιο του σιδήρου (Fe2O3), στην επιφάνειά του. O Άρης είναι ένας πλανήτης, με λεπτή και αραιή ατμόσφαιρα, και με επιφάνεια που συνδυάζει τους κρατήρες σύγκρουσης της Σελήνης και τα ηφαίστεια, τις κοιλάδες, τις ερήμους και τα πολικά παγοκαλύμματα της Γης.
Η απόσταση ανάμεσα στη Γη και τον Άρη αλλάζει συνεχώς, καθώς περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο με διαφορετικές ταχύτητες και σε διαφορετικές αποστάσεις. Η μεγαλύτερη απόσταση στην οποία μπορούν να βρεθούν οι δύο πλανήτες φτάνει τα περίπου 401 εκατ. χιλιόμετρα, ενώ η μικρότερη τα 56 εκατ. χιλιόμετρα. Κάθε περίπου δύο χρόνια, οι δύο πλανήτες βρίσκονται σε ιδανική θέσηγια μια αποστολή στον πλανήτη Άρη, με τα λιγότερα δυνατά καύσιμα. Ωστόσο, ακόμη και σε αυτήν την περίπτωση, το ταξίδι διαρκεί περίπου επτά μήνες. Η μέση απόσταση είναι 225 εκατ. χιλιόμετρα περίπου.
Οι περισσότερες αποστολές του Άρη, που έχει χαρτογραφηθεί και μελετηθεί για αρκετές δεκαετίες, επικεντρώνονται στη γεωλογία του πλανήτη, καθώς και στη δυνατότητα κατοίκησης, αλλά στην περίπτωση «ΕΠΙΜΟΝΗ» (Perseverance) της NASA, στην ανακάλυψη στοιχείων πραγματικής ζωής.
Ο «ανιχνευτής Ελπίδας», HOPE, των ΗΑΕ, ο οποίος μπήκε σε τροχιά στον Άρη το περασμένο διάστημα, θα ακολουθηθεί σύντομα από την αποστολή του Tianwen-1 της Κίνας, που ξεκίνησε στα τέλη Ιουλίου του 2020 και πιθανότατα θα επιχειρήσει προσγείωση τον Μάιο. Η αποστολή των ΗΑΕ θα επικεντρωθεί στην ατμοσφαιρική σύνθεση, ενώ η αντίστοιχη κινεζική θα μελετήσει τα μαγνητικά πεδία του Άρη και θα συνδυάσει αυτά τα ευρήματα με αυτά που συγκεντρώθηκαν από την επιφάνεια, για να δημιουργήσει έναν γεωλογικό χάρτη του πλανήτη.
Η ανακάλυψη ακόμη και των μικρότερων ιχνών ζωής στον Άρη όχι μόνο θα μεταμορφώσει την κατανόησή μας για το σύμπαν, αλλά θα μαςβοηθήσει επίσης να ερευνήσουμε τις ρίζες της ζωής στη Γη. Η έρευνα εστιάζει πλέον στη σκοπιμότητα μετατροπής πρώτων υλών του Άρη σε πόρους που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι άνθρωποι για να επιβιώσουν στον άγονο πλανήτη.
Ένας άλλος παράγοντας που τροφοδότησε την εξωγήινη κούρσα είναι ο μεταβαλλόμενος υπολογισμός σε σχέση με το κόστος αποστολής ανθρώπων και ωφέλιμων φορτίων σε τροχιά και πέρα. Ένας επιβάτης που ταξιδεύει αεροπορικώς κοστίζει 4 $ έως10 $ ανά χιλιόγραμμο, ενώ η εκτόξευση με δορυφόρο σε χαμηλή τροχιά της γης θα μπορούσε να κοστίσει έως και 20.000 $ ανά χιλιόγραμμο.
H ιδιωτικοποίηση του διαστήματος και η είσοδος εταιρειών όπως η SpaceX (Ελον Μάσκ), η BlueOrigin (Τζέφ Μπέζος), έχουν εξαπολύσει ένα παλιρροϊκό κύμα ανταγωνισμού που όχι μόνο τροφοδότησε τη διαστημική βιασύνη αλλά και οδήγησε το χαμηλό κόστος. Το σκάφος των ΗΑΕ κοστίζει περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια, φθηνότερο από πολλές ανάλογες ταινίες του Χόλυγουντ.
Το διαστημικό ταξίδι παραμένει μια εξαιρετικά επικίνδυνη επιχείρηση. Ίσως χρειαστεί κάποιοι να πεθάνουν και αυτό τροφοδοτεί συζητήσεις για τη ταφή τους ή τη μεταφορά στη γη, μαζί ίσως με άγνωστους μικροοργανισμούς.
Μια ταχέως αναπτυσσόμενη διαστημική βιομηχανία προετοιμάζεται ήδη για την επόμενη φάση πέρα από την εξερεύνηση, πηγαίνοντας σε τουριστικές και εμπορικές ευκαιρίες, συμπεριλαμβανομένων εξόρυξης πόρων από τον Άρη, όπως νικέλιο, τιτάνιο, στοιχεία ομάδας πλατίνας και ακόμη και λανθανίδες (σπάνιες γαίες) που είναι ζωτικής σημασίας για τις ηλεκτρονικές μας συσκευές.
Το ξεκλείδωμα τεράστιου πλούτου, θα τροφοδοτήσει την εκθετική ανάπτυξη της διαστημικής βιομηχανίας, η οποία δημιουργεί μια στρατηγική επιτακτική ανάγκη για τα διαστημικά έθνη να θέλουν να μονοπωλούν τα διαπλανητικά ταξίδια και τα οφέλη που προκύπτουν απ’ αυτά.
Το προηγμένο ρομπότ της NASA στον Άρη κατάφερε να μετατρέψει το διοξείδιο του άνθρακα του πλανήτη σε οξυγόνο. Η λεπτή ατμόσφαιρα του Άρη αποτελείται σε ποσοστό 95% από διοξείδιο του άνθρακα και το υπόλοιπο ποσοστό από μοριακό άζωτο και αργό. Για αυτό τον λόγο οι επιστήμονες αναζητούν εδώ και πολλά χρόνια τρόπους παραγωγής οξυγόνου ώστε να μπορεί να ζήσει στον πλανήτη ο άνθρωπος.
Η περιοχή όπου προσγειώθηκε η «ΕΠΙΜΟΝΗ», είναι ο τόπος όπου οι ειδικοί πιστεύουν ότι πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια υπήρχαν μια λίμνη γεμάτη νερό και ποτάμια. Είναι ένα ιδανικό μέρος για να αναζητηθούν τα κατάλοιπα της μικροβιακής ζωής.
Ερευνητές της NASA επισημαίνουν : «Εδώ στο ηλιακό μας σύστημα, αν η ζωή ξεκίνησε δύο φορές, σημαίνει ότι το σύμπαν είναι γεμάτο ζωή .
Οι κυριότεροι λόγοι για την εξερεύνηση του Άρη είναι πέντε.
Ανάπτυξη νέων τεχνολογιών
Το διαστημικό πρόγραμμα των ΗΠΑ ήταν εξαιρετικός καταλύτης για την τεχνολογική καινοτομία. Τα πάντα, από τα Global Positioning Systems και τα ιατρικά διαγνωστικά εργαλεία έως την ασύρματη τεχνολογία και τα τηλέφωνα με κάμερα οφείλουν τουλάχιστον μέρος της δημιουργίας τους στο διαστημικό πρόγραμμα.
Στο μέλλον, θα πρέπει να αναμένουμε μεγάλες αποδόσεις στις εμπορικές εξελίξεις από την εξερεύνηση του Άρη και την πρόοδο που φέρνει νέες ευκολίες και εφευρέσεις στους ανθρώπους.
Ενθάρρυνση του Διαστημικού Τουρισμού
Στο όχι πολύ μακρινό μέλλον, οι πλούσιοι τουρίστες πιθανότατα θα κάνουν ταξίδια γύρω από τη Γη, θα επισκεφθούν διαστημικούς σταθμούς, σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, και ίσως ακόμη και να κάνουν ταξίδια γύρω από τον Άρη. Με μια σημαντική χρέωση, μπορούν να βιώσουν την έλλειψη βαρύτητας, να πάρουν τις απόψεις ολόκληρου του πλανήτη, να δουν τα αστέρια έξω από την ατμόσφαιρα της Γης και να δουν τα θαύματα άλλων ουράνιων σωμάτων. Επίσης θα εξεταστούν οι επιπτώσεις των διαστημικών ταξιδιών στο ανθρώπινο σώμα.
Διευκόλυνση της Εξόρυξης Διαστήματος
Πολλά αντικείμενα γύρω από το ηλιακό σύστημα αποτελούνται από παρόμοια μέταλλα και χημικές ενώσεις που υπάρχουν στη Γη ή που είναι σπάνια στη Γη. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένοι αστεροειδείς, φεγγάρια και πλανήτες θα μπορούσαν να είναι πλούσιοι σε μέταλλα και σπάνια στοιχεία. Η συγκομιδή αυτών των υλικών με ασφαλή και υπεύθυνο τρόπο και η επιστροφή τους στη Γη αποτελεί πιθανό όφελος της εξερεύνησης του διαστήματος.
Προχωρημένη Επιστήμη
Η επόμενη δεκαετία υπόσχεται να είναι μια συναρπαστική περίοδος καθώς οι επιστήμονες εξορύσσουν νέα δεδομένα από διαστημικά τηλεσκόπια, διαστημικά ταξίδια και ρομποτική εξερεύνηση.
Καθώς η πυκνότητα της ατμόσφαιρας στον ΑΡΗ, είναι μόνο το 1% της Γης και η βαρύτητα το 1/3,θεωρείται ως θαύμα της μηχανικής, η σύντομη πτήση του 1.8 κιλών, drone Ingenuity. Το ελικόπτερο κόστισε στη NASA $85 εκατομμύρια και εκτιμάται ότι θα φέρει την επανάσταση στην εξερεύνηση των πλανητών.
Του Απόστολου Τσιμογιάννη
Ο Απόστολος Τσιμογιάννης είναι Υποστράτηγος (ε.α), με μεγάλη επιτελική και διοικητική εμπειρία στον τομέα των Millitary Logistics. Έχει υπηρετήσει σε ανάλογη επιτελική θέση του NATO/NSPA. Είναι τακτικό μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Logistics.